Elementy linii napowietrznych – podstawowe informacje

Linie przesyłowe to podstawowy element sieci elektroenergetycznej. Jednym z ich rodzajów jest linia elektroenergetyczna napowietrzna. To najpowszechniejszy w Polsce rodzaj linii przesyłowych. Z jakich elementów składa się linia napowietrzna?

Linia napowietrzna – podstawowe informacje

Najprościej rzecz ujmując, linia napowietrzna to linia, w której przewody elektryczne poprowadzone są nad poziomem gruntu. Odróżnia to ją od linii kablowej, czyli takiej, w której kable są umieszczone pod ziemią. Z liniami napowietrznymi mamy w zasadzie do czynienia na co dzień – są stałą częścią krajobrazu, a ich najbardziej charakterystycznym elementem są słupy linii wysokiego napięcia, czyli wysokie, kratowe bądź palowe konstrukcje ze stali. Słupy w poszczególnych rodzajach linii (napowietrzne linie nn, linie SN, WN czy NN) to konstrukcje wsporcze, do których mocowane są przewody robocze za pomocą łańcuchów izolatorowych. Napowietrzne linie energetyczne wchodzące w skład sieci dystrybucyjnej to podstawowy sposób dostarczania energii elektrycznej odbiorcom indywidualnym czy przemysłowym.

Elementy linii napowietrznych

Linie napowietrzne składają się z różnych elementów:

• przewody elektryczne
• izolatory
• słupy (konstrukcje wsporcze)
• osprzęt linii napowietrznej

Przewody elektryczne stosowane w liniach napowietrznych muszą spełniać określone prawem normy i standardy. Najczęściej mają rdzeń wykonany z drutów stalowych i warstwę przewodzącą z aluminium. W podstawowych napowietrznych liniach nn stosuje się gołe przewody aluminiowe. Zdarzają się również przewody izolowane – występują najczęściej w sytuacji, gdy przeprowadzona została modernizacja linii i wymiana przewodów.

Łańcuchy izolatorowe (izolatory wraz z osprzętem) wykorzystywane są m.in. do mocowania przewodów elektrycznych do słupów. Ponadto, pełnią funkcję oddzielającą elektryczne przewody czynne od części przewodzących konstrukcji wsporczych, a także podtrzymują elementy urządzeń elektrycznych pod napięciem. Są wykonywane z materiałów nieprzewodzących, takich jak np. ceramika, szkło czy polimery. W przypadku linii wysokiego i najwyższego napięcia (o napięciu 110 kV lub wyższym) stosuje się przewody odgromowe, chroniące linię przez skutkami wyładowań atmosferycznych.

Słupy (konstrukcje wsporcze) to podstawowy element linii napowietrznych. Można wyróżnić słupy przelotowe oraz słupy mocne – w zależności od pełnionej przez nie funkcji. W przypadku przelotowych, przewody elektryczne są podwieszane na nich bez rozcinania, a obciążenie takiego słupa wynika z ciężaru podwieszonych przewodów. W przypadku słupów mocnych ich wyróżnikiem jest przystosowanie do przenoszenia obciążenia od naciągu przewodów. Na początku i na końcu linii stosuje się tzw. słupy krańcowe, które posiadają dodatkowe elementy konstrukcji.

Na osprzęt linii napowietrznej składają się elementy służące m.in. do mocowania izolatorów liniowych, jak uchwyty przelotowe lub odciągowe, zaciski, łączniki czy wieszaki wykorzystywane do łączenia przewodów i elementy ochronne, jak np. pierścienie czy rożki. W celach identyfikacyjnych i ostrzegawczych na konstrukcjach słupów montowane są również różnego rodzaju tabliczki, określające np. nr linii, relację linii, nr stanowiska jak również informujące o zagrożeniu porażeniem prądem.

Budowa linii napowietrznych

Budowa linii napowietrznych powinna być poprzedzona odpowiednim przygotowaniem. Na etapie projektowania konieczne jest m.in. oznaczenie określonej pojemności i charakterystyk sieci. Mowa chociażby o takich aspektach, jak liczba przewodów, odległość pomiędzy słupami, rodzaj zastosowanych izolatorów, itd. Ze względu na złożoność procesu projektowania linii, warto korzystać w tym zakresie z wiedzy i doświadczenia sprawdzonych partnerów – projektantów linii energetycznych z Eltel Networks.

Kolejnym krokiem po przygotowaniu projektu jest jego realizacja, czyli budowa linii napowietrznej. Powinna być ona poprzedzona uzyskaniem wymaganej dokumentacji formalno-prawnej i odpowiednim przygotowaniem terenu. Następnie budowane są drogi dojazdowe i wykonywane fundamenty słupów, zgodnie z dokumentacją projektową. Później następuje montaż poszczególnych elementów linii, opisanych powyżej. Po zakończeniu budowy nie wolno zapominać również o konieczności utrzymywania, konserwowania, a po określonym czasie także modernizacji linii. Tylko fachowa obsługa i profesjonalnie przeprowadzone naprawy pozwolą zapewnić bezpieczeństwo eksploatacji linii.