Osprzęt do budowy i modernizacji stacji elektroenergetycznych

Izolatory, transformatory, aparatura pierwotna (wyłączniki, przekładniki, odłączniki, uziemniki, ograniczniki przepięć), szyny zbiorcze, śruby, uchwyty, nasadki, złączki, zabezpieczenia elektroenergetyczne – elementów osprzętu wykorzystywanego do budowy i modernizacji stacji elektroenergetycznych jest naprawdę wiele. W niniejszym artykule prezentujemy podstawowe informacje o tym, jak wygląda budowa, modernizacja stacji elektroenergetycznych i jaki osprzęt jest w tych procesach wykorzystywany.

Proces budowy czy modernizacji stacji elektroenergetycznych jest niezwykle złożony, a samo zagadnienie bardzo obszerne. Wystarczy uświadomić sobie, że nawet pojedyncza, nieduża stacja składa się z naprawdę wielu elementów. Wśród podstawowych z nich, możemy wyróżnić np.:

• szyny zbiorcze
• stanowiska transformatorów
• wyłączniki, rozłączniki, styczniki, odłączniki, bezpieczniki, uziemniki, zwierniki, przekładniki prądowe, przekładniki napięciowe, dławiki przeciwzwarciowe, izolatory, odgromniki, ograniczniki przepięć, zabezpieczenia elektroenergetyczne, obwody ogólnostacyjne jak SSiN, RZ, UZDA, LRW, ZSZ, SC, AO, APKO, ARNE/ARST itd.
• pomieszczenia urządzeń pomocniczych
• nastawnie

Wyłącznie na podstawie powyższej listy, łatwo wysnuć wniosek, że poszczególnych elementów osprzętu i elementów ogólnostacyjnych wykorzystywanych do budowy i funkcjonowania stacji elektroenergetycznych będzie jeszcze więcej. Co więcej, eksploatacja stacji będących w użytkowaniu wiąże się oczywiście ze zużywaniem poszczególnych elementów, co oznacza, że konieczne jest prowadzenie regularnych prac konserwacyjno-serwisowych. Natomiast w przypadku większych potrzeb, może wiązać się to z przymusem modernizacji całej stacji.

Modernizacja stacji elektroenergetycznych – na czym polega?

Celem modernizacji stacji elektroenergetycznych jest przede wszystkim wprowadzenie nowocześniejszych elementów stacji, które mają na celu poprawę efektywności działania poszczególnych komponentów lub całej stacji. Eksploatacja stacji sprawia, że co pewien czas nadchodzi kolejność wymiany np. elementów osprzętu. Po pewnym czasie użytkowania, może zapaść decyzja o konieczności modernizacji całej stacji lub jej poszczególnych elementów. Proces ten odbywa się poprzez ulepszanie, unowocześnianie infrastruktury oraz jednostek generacyjnych.

Modernizacja stacji elektroenergetycznych może wiązać się z zastosowaniem rozwiązań poprawiających efektywność generowania energii, np. poprzez technologie umożliwiające niwelowanie strat, użycie bardziej nowoczesnych elementów systemu monitoringu, zwiększeniem niezawodności stacji i mocy produkcyjnej czy też dostosowaniem (poprzez wymianę poszczególnych elementów) stacji do nowych standardów środowiskowych.

Budowa stacji elektroenergetycznych

Pod względem możliwości zastosowania nowoczesnego osprzętu i efektywnych rozwiązań technicznych, paradoksalnie często prostszym procesem jest budowa stacji elektroenergetycznych. Wytyczne do budowy stacji mogą uwzględniać zastosowanie najnowocześniejszego osprzętu, by spełnić obowiązujące standardy środowiskowe i zagwarantować jak najwyższy poziom bezpieczeństwa czy niezawodności.

Standardy budowy stacji elektroenergetycznych i projekt stacji muszą definiować szczegółowe wymagania formalne i techniczne budowanego obiektu. Określa się m.in. rodzaj wykorzystywanej aparatury, schemat rozdzielni, wymagania infrastrukturalne, parametry techniczne. Na podstawie tych danych przygotowywany jest układ stacji i dobierany osprzęt, taki jak rozdzielnice, transformatory czy generatory. A to tylko podstawowe elementy osprzętu dla stacji elektroenergetycznych.

Osprzęt dla stacji elektroenergetycznych

Jakie elementy osprzętu są stosowane w procesie budowy i modernizacji stacji elektroenergetycznych? Oczywiście jest ich bardzo dużo. Pamiętajmy, że kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i niezawodności działania stacji mają nie tylko zastosowane „duże” elementy, jak transformatory czy generatory, ale również niewielkie, jak wszelkiego rodzaju złączki, zaciski, śruby, haki, uchwyty, itp. Każdy, nawet najdrobniejszy element powinien być dobrany tak, by gwarantować odpowiedni poziom niezawodności i bezpieczeństwa.

Przykładowym elementem osprzętu wykorzystywanym w stacjach elektroenergetycznych są szyny zbiorcze, używane do łączenia linii napowietrznych i transformatorów. Do podtrzymywania przewodów szynowych wykorzystuje się natomiast tzw. izolatory wsporcze. Są wykonane najczęściej z mieszaniny żywic epoksydowych z wypełniaczem – mączką kwarcową lub porcelanową. Charakteryzują się m.in. odpornością na korozję, możliwością pracy w wysokich temperaturach otoczenia czy miejscach narażonych na wibracje. Do przeprowadzenia obwodów wysokiego napięcia przez metalowe czy murowane ściany stosuje się z kolei izolatory przepustowe, które również mogą być wykonane z różnych materiałów (izolatory ceramiczne, izolatory epoksydowe, izolatory mikowe). Do przymocowania przewodów szynowych do izolatorów stosuje się specjalne nasadki, które również muszą charakteryzować się odpowiednią wytrzymałością, by zapewnić trwałość połączenia. Inne elementy osprzętu wykorzystywane w budowach i modernizacjach stacji, to złącza izolacyjne, ograniczniki przepięć, złącza spawane i wiele innych.