Najczęstsze awarie systemu elektroenergetycznego i ich następstwa
Awarie systemu elektroenergetycznego mogą stanowić poważne zagrożenie dla funkcjonowania i pracy ludzi. Stąd temat bezpieczeństwa energetycznego jest tak istotny w debacie publicznej. Na czym polegają najczęstsze problemy z siecią elektroenergetyczną, jakie są przykłady awarii i ich możliwe następstwa?
W nawet najlepiej zabezpieczonych i zagospodarowanych systemach, prędzej czy później może dojść do awarii. Nie inaczej jest w przypadku systemu elektroenergetycznego. Wiele czynników może przyczynić się do powstania awarii, która będzie znamienna w skutkach. Wszak na eksploatację, funkcjonowanie i pracę sieci elektroenergetycznej wpływ mają m.in. czynniki atmosferyczne, błędy ludzkie, a także kwestie techniczne, związane chociażby ze zużywaniem się materiałów i części eksploatacyjnych.
Przykłady awarii sieci w Polsce i na świecie
Awaria zasilania energetycznego występuje najczęściej znienacka i jest trudna do przewidzenia. Gdyby było inaczej, potencjalne przyczyny awarii można by łatwo usunąć i do niej nie dopuścić. Jednak nie zawsze okazuje się to możliwe. Przykład awarii, która miała miejsce w Polsce i dotknęła wiele osób, stanowi ta ze Szczecina, z 8 kwietnia 2008 r., nazywana awarią stulecia. W nocy padły wówczas 2 główne linie zasilające miasto. Komunikat w sprawie awarii sieci pojawił się już nad ranem. Brak prądu spowodował szereg problemów dla mieszkańców, np. niemożność dokonania zakupów nawet w małych, otwartych sklepach (niedziałające kasy), brak możliwości podniesienia elektrycznych rolet zewnętrznych w domach, co dla niektórych oznaczało całodobową ciemność, a także zamknięcie zakładów pracy, szkół czy przedszkoli. Skutki awarii udało się usunąć w ciągu 1 doby.
Inny przykład z historii Polski stanowi 26 czerwca 2006 r., kiedy awaria elektroenergetyczna dotknęła nawet kilka milionów osób, zwłaszcza w północno-wschodniej części Polski. Ze względu na warunki atmosferyczne (upały) krajowa sieć przesyłowa była mocno przeciążona, a awaria dotyczyła m.in. elektrowni w Ostrołęce i Kozienicach. Przerwy w dostawach prądu trwały wówczas kilka godzin.
Sztandarowym przykładem awarii sieci jest blackout w Indiach z 2012 r., w wyniku którego bez prądu pozostawało ok. 620 milionów ludzi, czyli blisko 10% populacji światowej. Funkcjonowanie kraju zostało sparaliżowane i to pomimo dość szybkiego usunięcia awarii.
Czy grozi nam blackout?
Największe obawy odbiorców energii elektrycznej budzą rozległe awarie sieci, które mogą spowodować dłuższe problemy z zaopatrzeniem w energię elektryczną. Głównym powodem do niepokoju jest duża rola energii elektrycznej, której, zwłaszcza w przypadku odbiorców indywidualnych, nie da się łatwo zastąpić. Z tego powodu wiele osób zadaje sobie pytanie, czy grozi nam blackout. Aby na nie odpowiedzieć, warto zadać sobie jeszcze jedno pytanie – o najczęstsze przyczyny awarii systemu elektroenergetycznego.
Najczęstsze awarie systemu elektroenergetycznego
Przerwy w dostawach prądu mogą być wywoływane przez różnorodne czynniki. Wśród nich szczególną uwagę należy zwrócić na czynniki atmosferyczne. Wspomniana awaria w Szczecinie była spowodowana nagłymi, gwałtownymi opadami śniegu. W przypadku awarii z 26 czerwca 2006 r., dużą rolę odegrały upały. Zmiany klimatyczne i rosnąca częstotliwość gwałtownych zjawisk atmosferycznych, mogą przyczynić się do kolejnych awarii zasilania w Polsce. Przewrócony słup energetyczny, zerwana napowietrzna linia energetyczna czy też uszkodzona linia elektroenergetyczna podziemna – każda z tych sytuacji może zaistnieć w efekcie działania czynników atmosferycznych.
Wśród możliwych przyczyn awarii nie można także zapominać o przestarzałej infrastrukturze, która może być słabym punktem sieci. W takich przypadkach usunięcie awarii może okazać się rozwiązaniem krótkofalowym, gdyż cała sieć lub któryś z jej istotniejszych elementów, może wymagać modernizacji. Analizując przypadki awarii sieci, należy również pamiętać, że najczęściej do takich sytuacji dochodzi w wyniku splotu różnych czynników (np. awaria najsłabszego, przestarzałego czy wyeksploatowanego punktu sieci w wyniku działania gwałtownych zjawisk pogodowych).
Awarie systemu elektroenergetycznego – następstwa
Każda awaria elektroenergetyczna może nieść ze sobą poważne konsekwencje. Brak prądu jest szczególnie niebezpieczny dla niektórych strategicznych obszarów funkcjonowania całego państwa – wystarczy wspomnieć chociażby służbę zdrowia, co może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Jednak w przypadku awarii w zasadzie każdy obszar naszego codziennego życia zostałby w jakiś sposób dotknięty. Brak możliwości naładowania komputera, trudności z łącznością telefonów komórkowych, niedziałające sygnalizacje świetlne, zatrzymanie ruchu pociągów czy tramwajów – niekorzystne następstwa awarii elektroenergetycznych można by długo wymieniać.
Czy można się uchronić przed awariami sieci? W 100% jest to niemożliwe, ale można się na takie sytuacje przygotowywać. Jeżeli mamy taką możliwość, warto zainwestować w domowy magazyn energii elektrycznej – rozwiązanie szczególnie skuteczne i pożądane w przypadku instalacji OZE. Warto również być przygotowanym indywidualnie na ewentualną awarię – naładowane powerbanki, latarki na baterie, ewentualne świece, a nawet turystyczna kuchenka gazowa czy radio bateryjne – to tylko kilka rzeczy, które zawsze warto mieć przygotowane „na wszelki wypadek”.